Zo gooide de Ijslandse aswolk na alle drama’s ook nog roet in het eten voor McChrystal. Gestrand in Parijs met het militaire superteam kreeg een verslaggever van Rolling Stone een heel wat ontluisterender kijkje in de keuken dan goed was voor de carriere van de Amerikaanse generaal. De denigrerende opmerkingen over zijn bazen in het Witte Huis legden een verontrustend gekibbel tussen de militaire en de politieke top en een gebrek aan eenduidige visie bloot.
En de gevolgen voor Afghanistan? De counterinsurgency en ‘hearts and minds’ strategie van de ontslagen workaholic generaal die zelden meer dan vier uur slaapt, wordt ongetwijfeld door zijn opvolger Petraeus grotendeels voortgezet. De aanpak komt toch al uit diens koker uit de periode dat hij in Irak de militaire scepter zwaaide. Het is overigens een nogal overschat succes want veilig (naar schatting nog altijd 300 burgerdoden per maand), stabiel, wederopgebouwd en democratisch is Irak bij lange na niet. Bovendien is een van de belangrijkste redenen voor de afname van het geweld een hele trieste. Bagdad is sektarisch opgedeeld, vele soennieten en gematigde sjiieten zijn gedood of het land uit gevlucht. Zoals een Iraakse vriendin cynisch opmerkte: "The job is done."
In het ziekenhuis van Kandahar kon ik rond de bedden van gewonden van een bomexplosie bij een bruiloftsfeest niemand vinden die niet geloofde dat de Amerikanen het huwelijk hadden gebombardeerd. Alle feiten wezen er op dat het een zelfmoordaanslag was geweest. Bij het winnen van ‘hearts and minds’ gaat het echter niet alleen om de feiten, maar vooral ook om percepties. En er zijn maar weinig Afghaanse percepties waarin de Amerikaanse troepen niet als vijand figureren. Daar verandering in brengen is moeilijk zo lang de ziekenhuizen vol zijn.