donderdag 17 mei 2012

Guts and Glamour

De kerk in hartje Londen was tot de nok gevuld. Toen ik om me heen keek moest ik ondanks alles even lachen. Zelfs enkele van de stoerste verslaggeefsters hadden zich met een parelsnoer getooid om Marie Colvin in haar stijl de laatste eer te bewijzen.
Ieder van ons zat daar natuurlijk met zijn eigen herinneringen aan Marie. Feesten in Londen, Parijs en New York. Werk in Kosovo, Oost-Timor, Tjetsjenie, Bagdad, Gaza, Kabul, Cairo, Misrata en tenslotte Homs. Guts and glamour, daar kwamen al die herinneringen op neer. En op overtuiging - de overtuiging dat haar werk er toe deed.
"Going to these places, finding out what is happening, is the only way to get at the truth. It is not perfect, it is a rough draft of history. But historians can come later. You see such huge injustices happening and, as a reporter, you have a chance to tell people about that. ..... The point is to try to report as truthfully as you know how, about what you see and make that part of the record. You can't get that information in a war without going to a place where people are being shot at and they are shooting at you. The real difficulty is having enough faith in humanity to believe that someone will care."
Uit Marie Colvin, 21 October 2011 Woman of the Year

donderdag 3 mei 2012

Ijsberen in Birma

Om het verhaal over de oren en ogen die ik deze keer te kort kwam in Birma weer op te pikken: allereerst waren er de stampvolle hotels. De lobbies leken wel conferentie oorden met al die ijsberende types in maatkostuums en mantelpakjes. Nieuwsgierige media hielden ze met geheimzinnige lachjes en vage taal op afstand, terwijl ze zich spoedden naar ministers die als hervormers te boek staan en andere vips die toegang tot de markt kunnen verschaffen. Jawel, de goldrush op Birma is begonnen.
Over die internationale interesse waarschuwde een doorgewinterde Shan politicus toen ik bij hem op de bank zat: "Met beleid graag. Anders wordt het zoiets als rijst voeren aan een pasgeboren baby."
Deels is die goldrush natuurlijk een race richting klatergoud, want ik voorspel dat het zakendoen in Birma Westerse nieuwkomers nog vies zal tegenvallen.
En dan was er de tsunami van journalisten. De massale persconferentie in de tuin van Aung San Suu Kyi was een hilarische reunie van oudgedienden die jaren op de zwarte lijst hadden gestaan. Hoewel de verhalen in Birma voor het oprapen liggen hadden de meeste fotografen slechts een opdracht: een unieke foto van Suu Kyi. Maar aangezien de dame de status van een popster heeft en bijbehorende meutes op de been brengt, eindigden de meeste fotografen s avonds fiks mopperend in de bar. Hun humeur kelderde tot een dieptepunt toen Suu Kyi vanwege uitputting haar campagne voortijdig stopte. Het was allemaal even amusant als fascinerend, maar zoals altijd bevonden de meest veelzeggende verhalen zich buiten de spotlights. In een populair theehuis waar oude vrienden elkaar troffen om de overwinning te vieren en de ongewisse route voorwaarts te bespreken. In een moderne flat waar een hiphopzanger bekende hoe beduusd hij was over zijn nieuwe functie als parlementarier. In een Karen wijk van Rangoon waar rebellen uit de jungle voor het eerst in decennia hun achtergebleven familie troffen.

woensdag 2 mei 2012

Een nieuwe stap in een surrealistische setting

En zo stond Aung San Suu Kyi vandaag met haar collega's alsnog in het parlement. Hoe die U-turn precies tot stand kwam, is dankbaar materiaal voor een psychologische roman. Zoals veel van de gebeurtenissen in Birma stof voor een bestseller zijn. De ommezwaai had in ieder geval ook te maken met een brief van een oude vriend die haar lieten weten dat ze geen goed deed aan de boycot.
Aanvankelijk was The Lady not amused schreef hij me gisteren. Hij kon er wel om grinniken dat het even duurde voordat zijn woorden haar op andere gedachten brachten. De nieuwbakken parlementariers nemen hun intrek in de nieuwe hoofdstad Naypyidaw, een surrealistische lokatie met wegen zonder verkeer die niettemin zo breed zijn dat een vliegtuig er met gemak kan landen. Het parlementsgebouw is een van de grootste ter wereld en afgebakend door een kilometerslang hek. Wie als bezoeker dit symbool van de democratie langer dan een paar minuten in zich opneemt, krijgt te maken met mannen van de geheime dienst die uit de bosjes springen. De militairen die een kwart van de zetels in de volksvertenwoordiging bezetten, zijn een paar dagen geleden vervangen door een oudere en meer ervaren garde. Dat is in ieder geval een teken dat het leger het parlement wel serieus neemt. Voor alle partijen wordt het onbekend vaarwater. Zo krijgen de vertegenwoordigers van de macht van het geweer bijvoorbeeld te maken met een jonge hiphop zanger die bij de recente verkiezingen de zetel won die voorheen aan een hardline generaal (nu vice president) teobehoorde. Birma zijnde onvoorspelbaar Birma met een politiek die van persoonlijke connecties aan elkaar hangt, is het moeilijk te zeggen hoe het gaat lopen met de coalities. Mochten de volksvertegenwoordigers elkaar na werktijd willen treffen om over allianties door te bomen, dan heb ik nog een uitgaanstip: The Flight Cafe. Een vliegtuig dat vleugellam raakte en tot bar werd omgebouwd.