maandag 19 november 2012

Obama in Rangoon


Mijn Amsterdamse leven stond even stil toen het emailbericht van een Birmese collega binnenkwam. “Daar, precies op de plek waar Obama sprak, hadden wij 38 jaar geleden de kist van U Thant neergezet, “ schreef hij als reactie op de speech van de Amerikaanse president op de Universiteit van Rangoon.
Omdat het bewind destijds weigerde de populaire en democratisch gezinde secretaris generaal van de VN U Thant een eervolle begrafenis te geven, hadden de studenten de lijkkist meegetroond naar hun campus. Dat protest kostte tientallen van hen het leven. Het was niet de eerste en ook niet de laatste keer dat er bloed vloeide op het lommerrijke terrein van de universiteit. Ik stelde me zo voor dat ieder van de Birmese toehoorders met zijn eigen herinneringen zat te luisteren naar de woorden van de Amerikaanse president nu de campus na al die verdoemde jaren weer in ere was hersteld.
Dat Obama uitgerekend op deze symbolische lokatie zijn toespraak hield en niet in de door militairen opgezette hoofdstad Naypyidaw, was een krachtig statement. Ik durf te wedden dat het idee uit de koker van Aung San Suu Kyi kwam.
Een van de Rohingya vluchtelingen in Nederland keek met heel andere ogen naar de historische gebeurtenis. Hij constateerde dat er van de aanwezigen geen bijval klonk toen Obama opmerkte dat Rohingya’s recht op burgerschap en bescherming hebben. Ook bij hem kwamen emailberichten uit Birma binnen. Over brandende dorpen en doodsbange familieleden.