woensdag 11 maart 2015

De zonen en dochters van Birma




Ik begrijp wel dat veel media dachten: waarom zouden we iets moeten met dit onderwerp? Het tafereel zag er voor de buitenwereld immers zo onschuldig uit: plukjes piepjonge studenten en scholieren die met rode vlaggen door een pastoraal landschap trokken om een betere onderwijswet te eisen.
Maar terwijl we in Nederland nog wel eens lacherig willen doen over onze academici in spe, hebben studenten in Birma juist groot aanzien als zonen en dochters van het land.
Al sinds de onafhankelijkheidsstrijd brachten ze diverse keren mensenmassa's op de been. Vanwege die rebellie gingen ze voor jaren achter de tralies, soms zelfs een half leven lang, en dat vergrootte hun moreel gezag. Dat ze -net als nu-   vaak ook flink in de clinch lagen met elkaar over taktieken en strategie, deed daar niets aan af.
  Er speelt bij de demonstranten meer dan jeugdig elan en gedreven verontwaardiging. Velen dragen oude verhalen in hun jonge hoofd. Zoals een van de leiders die mijn collega's en ik vorige maand ontmoetten in het Delta gebied ten zuidwesten van Rangoon. Zijn vader zat jaren vast nadat hij meedeed aan de opstand van 1988. Toen zijn zoon en dochter zich klaarmaakten voor de demonstratie, huilde hij vol zorg. Hij hoorde de celdeur al achter zijn kinderen dichtslaan. Maar zijn zoon dacht aan de offers die zijn vader had gebracht en vond dat het zijn beurt was om de vlag van de verboden studentenbond openlijk te laten wapperen.
 De oudere garde dissidenten is verdeeld. Sommigen  zien de protesten als een manier om een brede volksbeweging op te zetten en steunen de nieuwe rebellie. Anderen vrezen dat de onervaren studenten voor te radikale karretjes gespannen worden om een regime change te forceren. Traditiegetrouw was de overheid er als de kippen bij om alarm te slaan over een rood gevaar. Terwijl de ins en outs over die agenda's zich nog laten raden, werden de studenten op de meeste plaatsen onderweg toegejuicht - al was dat soms stilzwijgend. Steeds meer mensen merken dat na een prille lente de beloofde hervormingen stagneren en dat van de reguliere politieke oppositie niet veel te verwachten valt.
  De regering staat flink op scherp nu een nieuwe generatie de straat op gaat vanwege de onvrijheid en het economisch wanbeleid - de onderliggende kwesties waar het in dit protest om draait.
  Als Birma werkelijk op de goede weg is, zullen de regering en hun militaire medestanders de steun voor de studenten onder de bevolking niet als een bedreiging zien. Maar vooralsnog duidt hun optreden eerder op het tegendeel.
  Facebook, twitter en ook mijn mailbox gonzen van de woedende reacties over het gewelddadige optreden van politie (die  door de EU in crowdcontrol wordt getraind), knokploegen en mogelijk zelfs militairen in een politie-uniform en de talloze arrestaties - zo'n drie generaties melden dat hun vertrouwen in de autoriteiten tot ver onder het nulpunt is gedaald. Met een serie herdenkingsdata uit 1988 en bij voorbaat omstreden verkiezingen aan de horizon wachten Birma roerige tijden.
Stay tuned, helaas.


photo Hein Htet/The Irrawaddy