dinsdag 29 juni 2010

Natuurlijke vijanden

“Journalisten.” De stugge gezichten en het gemompel van de twee Nieuwzeelandse militairen bij de betonnen muren van de ingang van het ISAF hoofdkwartier in Kabul spraken boekdelen. Media zijn bepaald niet populair nadat een artikel in het Amerikaanse muziekblad Rolling Stone het aftreden van generaal McChrystal veroorzaakte. Al was de Amerikaanse topmilitair bij lang niet alle manschappen geliefd omdat hij strengere geweldsinstructies instelde die soldatenlevens kostten en ook de hamburgertenten op de bases liet opdoeken, nu hij publiekelijk onder vuur is komen liggen sluiten de militaire gelederen zich blijkbaar. Ook een van de voorlichters van de internationale troepenmacht ISAF vond dat de journalist die de denigrerende opmerkingen van de generaal over zijn politieke bazen in Washington publiceerde, zijn boekje te buiten is gegaan. Nadat de mediaman zijn kritiek gespuid had, liet hij zien hoe de strenge geest van McChrystal ook in het hoofdkwartier nog rondwaarde. Bij een parkje met houten picknicktafels en zitjes dat zo ongeveer het enige groen was in de wereld van betonnen muren en containers zei hij: “Hij wilde de bomen omhakken en een schietbaan aanleggen." Hij concludeerde enigszins onlogisch: "Hij was een asceet.”
Er zijn geen aanwijzingen dat de Amerikaanse journalist in het gewraakte artikel ook maar iets uit zijn duim gezogen heeft. Bovendien zijn de spanningen tussen de militairen en de politici over het Afghanistan beleid en de botsingen tussen de diverse ego's berichten waar het publiek dat de oorlogsinspanningen financiert, recht op heeft. Maar de ergernis die de publicatie bij veel militairen veroorzaakte, legt de ingewikkelde relatie tussen legers en media bloot. Blijkbaar verwachten sommige militairen toch een zekere loyaliteit en discretie als journalisten in hun kringen worden toegelaten, vooral als het er minder mediageniek aan toe gaat. Maar media en militairen zijn geen bondgenoten. Hooguit zijn we af en toe een soort gedwongen lotgenoten. Nu het in Afghanistan slechter loopt dan was voorspeld en spindokters hun uiterste best doen om met goed nieuws te komen, zijn we meer dan ooit elkaars natuurlijke vijanden. En het is zoals een oude rot in het vak zei: “Wie aardig gevonden wil worden moet niet in de journalistiek gaan.”